Sumo Sumo is een wonderlijke sport. Bij sport denken we immers al gauw aan afgetrainde gespierde mensen. Niet bij sumo. Twee kolossale mannen vliegen elkaar aan...
Sumo wrestlers
Er zijn een paar grote sumotoernooien per jaar en op de dag zelf is het rond het speciale sumostadion groot feest. Je komt de sumoworstelaars op straat tegen en in het station. Het toernooi duurt een paar dagen en begint met de laagste posities op de ranglijst. De plaats op de ranglijst wordt bepaald door het aantal wedstrijden en toernooien en het aantal overwinningen.
Sumo wrestlerHet knotje in het haar is heel bijzonder. Zolang als de worstelaar aan zijn carriere werkt draagt hij dit. Pas op een bepaald niveau van sumo mag dat. Als de worstelaar pensioneert (ergens in zijn dertig) wordt het haar ritueel afgeknipt door worstelaars en meesters uit dezelfde sumoschool. Het ritueel is een emotionele gebeurtenis en menig sumoworstelaar eindigt zijn loopbaan in tranen.
Sumo is met recht een groot gebeuren. Sumoworstelaars staan in hoog aanzien. Ze hebben een status die vergelijkbaar is met die van megapopsterren. Met de bijbehorende hysterische meisjes. Het beeld van de zware mannen is wereldberoemd en in Japanse beeldende kunst vaak weergegeven.
Overigens zijn de sumoworstelaars de enige dikke Japanners die je tegenkomt. Laten we zeggen dat we eens per maand een dik iemand op straat zien. Dan hebben we het er de volgende dag nog over. Overgewicht is hier een volstrekt onbekend fenomeen.
De ring heeft een diameter van vijf meter. De spelregels zijn simpel. De eerste die een voet buiten de ring zet of de grond raakt met iets anders dan een voet is af. Er zijn ook nog punten te verdienen maar we weten niet hoe dat moet.
Het is nog vroeg in het toernooi en de (duurdere) plaatsen rond de ring zijn nog niet allemaal bezet.
Voordat ze elkaar aanvliegen is er een heel ritueel van stappen, stampen, elkaar ontmoeten, intimideren enzovoort. Dit neemt al gauw 90% van de tijd in beslag maar is een integraal onderdeel van het gevecht. Wij westerlingen snappen dat vaak niet zo goed en vinden het maar saai. Als je op Eurosport naar sumo kijkt knippen ze dit deel er meestal uit. Zonde want het is spannend en mooi.
In de ring zie je ook de scheidsrechter. Rondom zitten medescheidsrechters, officials en assistenten.
De kunst is dat de worstelaars elkaar op exact hetzelfde moment aanvliegen. Matte heet dat. Het vergt uiterste concentratie. Op een ongelijke start staan stevige sancties, tot en met geldboetes aan toe. En het is weer reuze Zen natuurlijk. Zen gaat immers om het moment van nu en niets anders.
Het sumostadion is bepaald niet klein. De plaatsen direct rond de ring zijn het meest gewild. De ring is gemaakt van leem met een ring van gebonden rijsthalmen. Boven de ring hangt een dak dat grote gelijkenis toont met het dak van een shintoschrijn. De ring is heilige grond. Om die reden is het niet toegestaan om in de gangpaden die diagonaal door de zaal lopen foto's te maken.
Wij hadden plaatsen hoger in de hal, op gewone stoelen. De plaatsen beneden bestaan uit een plek op de vloer met een plat kussen van 90 x 90 cm (dat is een halve tatami, een standaardmaat in Japan).
De feitelijke fysieke ontmoeting duurt meestal maar een paar seconden.
Een gevecht van een minuut is zeer uitzonderlijk en leidt natuurlijk tot een uitzinnig publiek.
Degene die het dichtst bij de rand staat is niet altijd de verliezer. De kunst is dan om dusdanig uit de weg te gaan dat de ander zijn balans verliest en een stap moet zetten. Buiten de ring natuurlijk.. en dan ben je af. Het is dus spannend tot het allerlaatste moment. Voor de T'ai Chi liefhebbers: het is pure Push Hands.
Later in het toernooi: de hogere rangen van de sumoworstelaars komen op. Ze dragen prachtige schorten, handgemaakt en bijzonder kostbaar. Het is een enorme eer als je op dit niveau bent.
De allerhoogste draagt een witte gordel die gemaakt wordt door samenwerkende sumoworstelaars uit dezelfde school. Voor elk toernooi wordt een nieuwe gordel gemaakt.
De zaal zit ondertussen goed vol. En het is een uitje voor iedereen.
Eten en drinken neem je gewoon mee. Een toernooi duurt immers meerdere dagen.
Het laatste gevecht van vandaag. Morgen de finale.
Op televisie verder kijken want er waren geen kaarten meer te krijgen.
En alweer was er iemand af....