Ga toch fietsen!

Soms vergeet ik helemaal dat ook alledaagse dingen wel eens aandacht verdienen en een plaatsje in deze weblog moeten hebben. Vandaag eindelijk een monument voor de fiets.


Elke grote stad heeft fietskoeriers. Van die stoere jongens weet je wel...


En liefhebbers natuurlijk.

Opletten hoor, links rijden maar dan weer rechts in het vak voorsorteren want de auto slaat linksaf enzovoort....

Auto's die parkeren (wat niet mag) zorgen ervoor dat op linkerstrook vrijwel geen auto's rijden. De overblijvende ruimte is goed te gebruiken als fietspad.

Soms is de strook echter zo smal dat de geparkeerde auto ook voor fietsers geen genoegen meer is.

Dan maar op de stoep fietsen. Dat is hier volkomen normaal. Het is een rare gewaarwording dat je hier als fietser als het ware niet bestaat. Je bent voetganger of automobilist en in beide gevallen heb je verkeersruimte tot je beschikking. Ben je fietser dan ben je geen van beide, of allebei een beetje. Je mag overal fietsen maar nergens is dat echt handig.

Soms vind je een fietspad. Of beter gezegd een stuk trottoir dat voor fietsers bedoeld is. Een echt vrijliggend fietspad ben ik nog niet tegengekomen. Anders dan in Nederland wordt bij het markeren van zo'n fietspad niet het fietspad maar het voetgangersdeel in een kleurtje geschilderd. Rood, geel, wit, het kan van alles zijn. Het donkere asfalt is hier voor de fiets maar het kan verderop ook weer voor de voetgangers zijn. O ja, zie je de aanduiding dat het hier tweerichtingverkeer voor fietsers is? En met die gestalde fietsen is het natuurlijk ook oppassen geblazen.

Ik ben gelukkig niet de enige die het niet zo duidelijk vindt. Het bord boven de stoep vertelt hoe het moet. Maar de praktijk is altijd wat anders. Hier precies omgekeerd zelfs. Ik fiets op het roze voetgangersdeel omdat... op het fietspad allemaal mensen lopen.

Misschien is dat maar goed ook want hier gaat de fietsstrook rechtstreeks de metro in DE TRAP AF!

Kyoto is mooier dan Tokyo. Ook wat betreft de grappen met fietspaden. We beginnen met een smal fietspad op de stoep. Twee richtingen. En dan zo'n reclamebordje.

Aha, volgens de tekst naderen we een bushalte...

Klopt helemaal. En het bankje van de bushalte staat midden op de fietsstrook.

Met de echte voetgangers meedoen schiet dan misschien niet zo goed op maar is wel veiliger. Bij de zebra's is een speciale strook voor fietsers.

Fiets = djitensha

Het maken van de zebrafietsstrook is ondertussen routine geworden....

Bouwen

Het doel waar elke architect naar streeft is natuurlijk: bouwen! Na honderd postings over van alles en nogwat in Japan wordt het wel tijd om te laten zien hoe dat hier gaat.
De bouwvakkers hebben hier een heel elegant hoofddeksel. Een keurig schone witte handdoek wordt als een soort tulband gedragen. Ideaal als het te warm is en je het zweet even wilt afvegen. Als de handdoek los over het hoofd wordt gedragen past de veiligheidshelm er gewoon overheen en doet de afhangende doek dienst als bescherming van de nek tegen de zon.


Nou is veiligheid iets wat zeer waarschijnlijk hier is uitgevonden want ze weten echt van geen ophouden. Zoals bekend hangen alle elektrakabels hier boven de grond en als je met je hijskraan in de weer bent is dat natuurlijk niet handig. Om te zorgen dat de kraandrijver de kabels niet per ongeluk over het hoofd ziet worden ze omhuld met dikke gele plastic buizen. (Klik op de foto voor een vergroting).


Ook bij een kleine omleiding op straat wordt er flink uitgepakt. Zoals Harold ooit al schreef over de mannen met stokjes staat ook hier een geuniformeerde man het verkeer in goede banen te leiden. Om de veiligheid van de veiligheidsman te verhogen staat een tiental meter voor hem een gemechaniseerde veiligheidscollega. Die maakt op zich weer weinig kans om aangereden te worden door alle pilonen, hekken, borden, lampen, wagentjes en lichtjes. En voor wie dat niet al dacht: volgens het bord wordt er aan de weg gewerkt.

Om de veiligheid van voorbijgangers te waarborgen zijn bouwplaatsen altijd afgezet met keurig nette schuttingen. Je kunt in Tokyo trouwens niet bouwen zonder eerst iets te slopen.

Omdat de schuttingen altijd kraakhelder wit zijn wil het allemaal wel eens wat saai ogen. Daarom wordt soms naar fraai bloemetjesbehang gegrepen. Hier met mooi klimopmotief.

Nog mooier is deze aaibare kunstbeplanting.

En deze met silhouetmotief is ook erg leuk.

Zeker als er nog een boom op staat zoals die ook echt in de straat groeit.

Bouwen begint hier met slopen. En om een sloopwerk wordt ook eerst een schutting gebouwd. Zoals je ziet reikt die schutting dan heel hoog.

En dan natuurlijk het echte bouwen. Het skelet van het gebouw is hier vrijwel altijd van staal in verband met de aardbevingen. Het is een vreemd gezicht om zo'n splinternieuwe constructie al wat te zien roesten.

Het samenspel van skelet en bouwnetten levert wel mooie plaatjes op.

En dan in een keer de definitieve gevel eromheen. Meestal worden de onderdelen rechtstreeks van de vrachtwagen op de juiste plek gehesen. Er is immers geen ruimte op de bouwplaats om bouwdelen op te slaan. De auto's komen precies op tijd voorrijden want parkeren mag ook al niet. Vertraging in deze logistieke keten is dus een drama van de eerste orde.

En als dan alles af is gaat de glazenwasser allerlei toeren uithalen...

Kick off

Opnieuw naar het morgenland. Daar waar de zon opkomt. Japan ligt immers het meest oostelijk van de hele wereld...

Nog beter: Japan heet in het Japans Nihon, wat "bron van de zon" betekent.

Omdat reizen vooral bewegen is hebben we dit keer bewegende beelden. Modern hè?

Vrijheid & Meningsuiting

Een Japanse klant vroeg mij een Nederlands huis te ontwerpen voor een locatie in Tokyo. Toen de eerste schetsen een duidelijk niet-Japans huis toonden werd het even moeilijk. Het zou teveel opvallen in de buurt. Buren zouden misschien wel gaan klagen. Op de fameuze Nederlandse vraag “Nou en?” kwam een schitterend antwoord: “In Japan houden wij erg veel rekening met anderen”.

De verleiding is groot om bij zo’n antwoord te denken dat wij westerlingen kennelijk maar asociale barbaren gevonden worden. Maar dat is zeker niet het geval. Het onderliggende thema is de angst voor de mening van een ander.

Vandaar dat Japanners altijd zo beleefd zijn en zich overal voor verontschuldigen. Daar hebben ze volstrekt geen moeite mee. Een excuus is immers snel gemaakt. Waar een westerling zijn trots niet kan overwinnen stapt de Japanner behendig even opzij. Het is een diepgeworteld mechanisme. Eeuwenlang is alles wat opviel de kop ingedrukt. Iets doen wat niet volgens de regels was werd meedogenloos afgestraft en het was uit puur lijfsbehoud dat excuses gemaakt werden voordat er ook maar iets gebeurd was. Die straffen zijn al lang afgeschaft maar de schrik zit er kennelijk nog steeds in.

Openlijke kritiek is dus heel ongewoon onder Japanners. Een vergadering in Nederlandse stijl is op z’n zachtst gezegd not done. Nederlanders brengen de onderwerpen naar de vergadering om ze daarin uitgebreid te bespreken. Daarbij is het de kunst om uit te vinden waar de knelpunten zitten en die op te lossen. In een Japanse vergadering is het aanwijzen van een knelpunt al heel gewaagd. Je zou er immers impliciet iemand mee kunnen bekritiseren. Daarom wordt alles buiten de vergadering behandeld en dient de vergadering alleen om zaken te formaliseren. Het is voor superieuren geoorloofd aan te geven dat zaken nog niet voldoende zijn uitgewerkt. Maar het kan niet zo zijn dat een lagere medewerker de inbreng van een meerdere gaat zitten bespreken. Het wordt zelfs al riskant als een superieur iets niet begrijpt en een lagere probeert het nog een keer uit te leggen. De meerdere heeft natuurlijk altijd gelijk. Maar hoe wordt er dan nog gecommuniceerd? Onder vier ogen. Dan kan vrijwel alles gezegd worden, ook tegen een hotemetoot. Japanners regelen daarom alles in de wandelgangen en de lobby.

En “In Japan houden wij erg veel rekening met anderen” krijgt daarmee wel een zekere smaak. Rekening houden met een ander kun je doen uit motieven van medemenselijkheid. Of ...uit angst.


P.S. Het ontwerpen van het Nederlandse huis in Tokyo is te volgen op http://eiichinouchi.blogspot.com/

Ambulance

Je hoeft je in Japan weinig zorgen te maken over je veiligheid. Hooguit in het verkeer en dan voornamelijk als je al in de ambulance ligt.

Omdat alles voorzichtig wordt gedaan zal ook de ambulance met uiterste omzichtigheid de rit naar het ziekenhuis uitvoeren. Uiteraard is er een stevige sirene aan boord die nimmer uitgeschakeld wordt. Zelfs niet ‘s nachts in een volstrekt lege straat. Daaroverheen is door een megafoon de stem van de bijrijder te horen die waarschuwingen roept voor de andere weggebruikers, als die er al zijn. Vóór elke kruising remt de ambulance af en pas als de hele kruising leeg is van ander verkeer steekt de ambulance luid excuserend stapvoets over. Aan de overkant aangekomen wordt via de megafoon beleefd een dankwoord uitgesproken met excuses voor de aangedane ontregeling. Vanachter de autoruit wordt een passende buiging gemaakt.

Zoals in elke grote stad is het bij Tokyose automobilisten gebruikelijk om vlot door te rijden. En daartussen vallen de ambulances erg op. Ze rijden zo voorzichtig en vooral langzaam dat voor nog maar een ding te vrezen valt: het leven van de patiënt.